VERSLAG BROWN SWISS REIS JULI 2009

Met een volle bus, mooi weer en veel brownswiss koeien  in het verschiet vertrokken we eind juli naar Zuid Duitsland.  Een uitgebreid verslag van de bedrijven die we hebben bezocht:



Gedurende 3 dagen hebben we in de Allgaü bedrijven bezocht die op uiteenlopende grondsoorten en verschillende hoogtes lagen. Er werd voor uiteenlopende doelen geproduceerd en de rantsoenen waren hier op aangepast.  Zo mogen voor de goedbetaalde melk voor Emmentaler kaas veel bedrijven geen kuilvoer, maïs en bijproducten voeren. We hebben ook zo’n plaatselijke coöperatieve kaasmakerij bezocht die van 10 veehouders uit de buurt alle melk verwerkt en verkoopt in de eigen zuivelwinkel. 

De koeien in dit gebied staan meestal het hele jaar binnen op roosters of dichte vloeren en hebben steevast een comfortabel bed van stro met mest.  In de weilanden staat veel klaver en doorgaans wordt geen tot weinig kunstmest gestrooid.  In de zomer besteden veel bedrijven een deel van het jongvee uit op de Alpen, wat tegen zeer lage kosten kan.

De zomer was tot nu erg  nat geweest en de meeste bedrijven grepen met het mooie weer de kans om hooi en kuilgras te winnen.  Evengoed was er tijd om ons te woord te staan en de koeien te tonen en toe te lichten.  Wat opviel tijdens de bedrijfsbezoeken was de vooruitgang in uierbeeld  bij de brownswiss koeien de afgelopen jaren, en het feit dat door de vele fokkers niet de nieuwste vaarzen maar juist de oude bewezen koeien het liefst besproken en voorgesteld werden. 

Ook werd ons wederom duidelijk dat het fokken op eiwit loont! In het gebied verschilde de melkprijs bij de veehouders nog wat meer dan in Nederland. Dit komt doordat hier meerdere kleinere zuivelbedrijven zijn die de melk verwerken. Gemiddeld lag hier de basis prijs ook rond de 20-22 euro cent bij 4,30% vet 3,40 eiwit. De meeste veehouders ontvingen duur hun hogere eiwit hier een melkprijs van tussen de 28-35 eurocent. Met daarbij 1 veehouder die de kroon spande hij kreeg maar liefst 48 euro cent voor zijn melk (vorig jaar 54 eurocent!).  Wel zorgt zijn hooidrooginstallatie voor hogere kosten.

Ook hebben we het KI station van BS Greifenberg bezocht, waar we in de skybox van de prachtige nieuwe stal diverse stieren bekeken hebben waaronder de imposante allrounder Huray.

Dag 1

Josef Blenk, Stoetten.
40 koeien op 50 hectare lemige grond. Productie: 8.450 met 4,15 % vet en 3,66 % eiwit. Op dit bedrijf zijn Jockl en Vasir gefokt . Hun moeder is inmiddels 6^e kalfs en kent een gemiddelde tussenkalftijd van 347 dagen.  De fokker heeft 3 proefstier dochters van Vasir op stal staan.  Deze  waren prima ontwikkeld, voorzien van goede benen en klauwen en vielen op door met name de lange vooruiers.

Richard Schindele , Unterthingau
45 koeien op 50 ha puur grasland, zomerstalvoeren en krachtvoer.  Melk gaat in de Emmentaler kaas. Gemiddelde productie: 9.292 kg  4,35 % vet en 3,79 % eiwit TKT 380 dgn.  Op dit bedrijf zijn de stieren Emerup, Pevi  en Simcola gefokt.  Hier bekeken we koeien van o.a. Etpat, Etvei Aytra en Jupaz. Er werden 6 Etpat dochters gemolken. Men was zeer tevreden over de stier, mits hij gebruikt wordt op de wat grotere koeien. De uiers waren allemaal lang , hoog aangehecht en van zeer goede kwaliteit.

Mts. Berkmiller-Schön, Wildpoldsried
95 koeien op 75 ha. Grasland en 3,5 ha mais op 750 meter hoogte.  Gemend rantsoen met gras, mais, bierbostel en bietenpulp. Productie 9.462 met 4,21 % vet en 3,75 % eiwit.  Op dit bedrijf zijn o.a. Simvitel, Vinner, Evlog en Polvin gefokt. De halfzus van Vinner Hertina hebben we bekeken, ze gaf in haar 7^e lactatie 10.758 kg melk met maar liefst 3,92 % eiwit.

Franz Zobel, Betzigau
Puur grasland bedrijf met bijna 40 koeien op alleen gras, hooi en graskuil. Gemiddelde productie:  9.022 Kg mel met 4,36 % vet en 3,70 % eiwit. Gemiddelde levensproductie aanwezige koeien: 30.000 kg.  Hier bekeken we 2 dochters van Juhus. Deze waren weliswaar wat oudmelkt, maar zeer stabiel  en correct gebouwd met goede kruizen. De lendenen lagen wel  iets lager. Opvallende waren de beste goed aangehechte soepele uiers en de gesloten klauwen.  Beide gaven gemiddeld meer dan 3,90 % eiwit en ondanks een jaar aan de melk wist 1 van hen nog 27 kg te geven. Zij maakte dan ook een vaarzenlijst van 9.027 kg melk met 4,68 % vet en 3,95 % eiwit. 

Bernhard Zeller, Burgberg
Puur graslandbedrijf waar de koeien in de zomer weidegang krijgen . Gemiddelde productie 8.604 kg met 3,87 % vet en 3,56  eiwit. De gemiddelde leeftijd bedraagt 6.04 en er waren diverse oude koeien te bewonderen.  Ook hier een sterke Juhus dochter met een goed aangehechte uier en sterke benen met gesloten klauwen.  Ze gaf in haar eerste 200 dagen 5.088 kg met 4,38 % vet en 3,65 % eiwit.

Juhus Lissi:



Gerhard Herz, Rettenberg
Familie Herz verhuurt tevens 3 vakantieverblijven, en ook wij werden bijzonder gastvrij ontvangen! Het bedrijf ligt tegen een hoge berg aan en daar wordt ook een gedeelte van het jongvee op geweid De rest wordt gedurende de zomer op de Alp uitbesteed. De 35 melkkoeien produceren gemiddeld 8.284 kg melk met 4,04 % vet en 3,62 % eiwit op een rantsoen van kuilgras, bierbostel en een beetje mais. De stier Etpat en Jupaz zijn  hier gefokt en hun 15 jaar oude moeder Pat Dana stond al aangebonden op ons te wachten op de buitenuitloop. Ze heeft inmiddels  meer dan 110.000 kg melk gegeven met gemiddeld 3,82 % eiwit.  Vervolgens werd ze vergezeld van al haar aanwezige nakomelingen: dochters van haar zoons Jupaz, Etpat en Dompaz en haar beide eigen dochters van Payoff en Pavin.  Net als op veel andere bedrijven waren de Jupaz dochters goed bewaarde koeien met diepe rib die niet zozeer opvielen in het begin maar goed meekomen in productie.  De Etpat dochters zijn niet al te groot en breed , maar overtuigen op veel bedrijven in vitaliteit, eiwitgehalte, levensduur en uierkwaliteit.

Andreas  Lingenhel, Oberstaufen
Op 800 meter hoogte vlak bij de grens van Oostenrijk worden 35 koeien gemolken waarvan de melk naar een particuliere melkhandelaar gaat. Deze maakt naast Emmentaler kaas ook een veeltal aan luxe zachte kazen. Kuilvoer is dus uit den boze en de familie heeft dan ook een hooizolder waar het hooi met grote ventilatoren en warm gemaakte lucht gedroogd wordt. De jaarproductie van 10.653 kg met 4,10 % vet en 3,83 % eiwit wordt bereikt met naast gras, hooi, grasbrok en maisbrok veel krachtvoer maar weer zonder kunstmest.  Ook hier weer imposante sterke koeien van onder andere General,  Vinbrei, President, Aytra, Pronto, Hussli, Even en Etvei.

Dag 2

KI station Greifenberg
Hier worden zowel proef, wacht als fokstieren gehuisvest in een prachtige nieuwe stal met veel licht, lucht en ruimte. Diverse stieren werden ons voorgeleid waaronder de fokstieren Huray, Proteus, Jusuv, Hofherr, Malibu enTartan. Ook enkele jongere stieren als Provinz en Jusli werden getoond.  Een zeer mooie ervaring om de grote KI stieren in het echt te bekijken.  Huray-7 jr. oud  imponeerde met zijn sterke voorkomen met een diepe voorhand, sterke bovenbouw en goede klauwen.

Familie Epp, Lengenwang
50 koeien 50 hectare leemgrond op 800 meter hoogte.  Areaal beslaat alleen grasland en bos.  Gemidelde productie: 9.599 kg met 4,08 5 vet en 3,73 % eiwit.  Op dit bedrijf is de stier Juleng gefokt en nog vele stieren staan op wacht bij de KI.  De wijdvertakte koefamilie uit Vigate Hella beslaat een groot deel van de veestapel.  Onder andere voorgesteld werden de Jolt zus van Juleng en een dochter van Juleng uit de proefperiode. Imponerend was Brost dochter Roana uit deze lijn. Een enorm stabiele brede koe met veel inhoud en een zeer  best kwaliteitsuier. Ze had al 110.000 kg gegeven met gemiddeld 3,55 % eiwit en was nog zeer vitaal.  Ze heeft een dochter van Earnest en een kleindochter van Jublend.  Ook een imposante koe op dit bedrijf was Gordy, een 7^e kalfs Gordon  dochter. 

Johann Ostenried, Pforzen
In een prachtige nieuwe stal worden meer dan 100 koeien gemolken. Het bedrijf ligt in een akkerbouw streek, en van de 100 ha wordt op 60 ha gras geteeld met daarnaast mais en o.a. tarwe. Het ranstoen is wat intensiever: TMR met maximaal 4 kg krachtvoer in de krachtvoerbox.  De gemiddelde productie: 8.805 kg met 4,39 % vet en 3,70 % eiwit.  Ook dit bedrijf heeft al enkele stieren voortgebracht waaronder Emerup, Pretoria  en Event. Van de laatste twee hebben we enkele familieleden bekeken.  Uit de familie van Event waren de president halfzus van zijn moeder en een Pat uit zijn grootmoeder aanwezig,  die beiden erg sterk aandeden. 

Helaas was Grazia  - de moeder van Pretoria niet meer aanwezig.  Deze Jetway dochter was en is een echte voorbeeldkoe en tevens succesvol op shows.  Wel waren enkele president dochters aanwezig (volle zussen van Pretoria) en heeft ze nog een Husir zoon (Husway) bij de KI staan.  Verder waren er goede dochters van Etvei, Jublend en Prejula te zien. Ook de tweedekalfs Huray proefstier dochter Mona werd in de wachtruimte getoond en zijn imponeerde met een jeugdig frame en een lang best aangehecht uier. Johann Ostenried was dan ook zeer onder de indruk van de kwaliteiten van  Huray, en had hem zwaar ingezet. Hij had al 15 stuks mooi jongvee lopen en zette hem nog altijd fors in. 








Xaver Kurz, Wörishofen
Familie Kurz melkt inmiddels zo’n 81 koeien met bijna 10.000 kg met 3,62 % eiwit. Hoewel door recente uitbreiding met 20 koeien de veestapel weliswaar relatief jong is, viel met name de kracht in de koeien op.  Het rantsoen is al 15 jaar TMR, en nu goed voor bijna 30 liter melk.  De eerst getoonde koe was de Regel dochter Fee die met 4,32 % vet en 3,75 % eiwit al meer dan 108.000 kg gegeven had.  Ze was droog van haar 11^e kalf.  We kregen haar dochters van Huvic, Vinbrei, Etpat, Vinaut, Dorom te zien en kleindochters van Etvei (2x), Hucos en Vinbrei.  Verder werden uit andere families 3 dochters van Hucos , 4 Jublend nakomelingen ( 2^e en 3^e kalfs)  , een Proteus en een Prodom dochter getoond. 

Dag 3:

Karl Rehm, Ochsenhausen. Dit bedrijf hebben we op de terugweg aangedaan, en staat bekend als de geboorte stal van topstier Vinozak. Een kleine 80 koeien krijgen een TMR  ranstoen met half mais half gras aangeboden met daarnaast krachtvoer, eiwitmix en stro. De productie ligt nu in 2009 op 9.800 kg met 4,20 % vet en 3,70 % eiwit. Dit bedrijf heeft via embryo aankopen ook diverse families uit de VS naar Duitsland gegaan, en zo kon het dat we de volle zus van Vigor hebben gezien in haar 5^e lactatie, alsmede haar dochters van Jolt en Jetzum. De koe had nog een best bewaard uier, een iets hoogliggend staartstuk en een melkbaarheid van 2,31 kg per minuut.  De eigenaar gaf aan dat ze als jonge koe rustig was gestart en inmiddels naar tevredenheid produceert: 9.100 kg met 3,70 % eiwit.  Daarnaast werden diverse goede Vinozak dochters getoond en hebben we dochters van wederom Hucos, Encore, Proliner en Jubev gezien.

Namens alle deelnemers nogmaals dank aan alle bezochte bedrijven en  aan KI  Greifenberg, KI Memmingen,  KI RBW en Spermex Gmbh voor de organisatie van de excursie!